Pierwszy w Polsce przeszczep płuc u chorego na mukowiscydozę

7 marca 2011 roku w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu w Klinice Kardiochirurgii prowadzonej przez prof. Mariana Zembalę (autor pierwszych pomyślnych w Polsce zabiegów transplantacji serca i płuc (2001 roku) i pojedynczego płuca (1997) został wykonany pierwszy w Polsce przeszczep płuc u chorego na mukowiscydozę.
Dr Jacek Wojarski, który od pięciu lat jest odpowiedzialny za program przeszczepów płuc w Polsce, wykonał zabieg transplantacji płuc u Damiana, 30-letniego chorego na mukowiscydozę, dla którego zabieg był jedyną szansą na przedłużenie życia. W dniu jutrzejszym chory opuści szpital w stanie dobrym i uda się do domu pozostając pod opieką ambulatoryjną zabrzańskiego ośrodka.
O wielkiej aktywności zabrzańskiego ośrodka świadczy prawie 30 000 operacji kardiochirurgicznych u dorosłych i dzieci, i wiadomo jest, że nie ma takiej operacji serca na świecie, której nie wykonuje się w Śląskim Centrum Chorób Serca. W tej imponującej liczbie jest prawie 900 transplantacji serca, w tym ponad 60 u dzieci oraz 54 transplantacje płuc. Trzeba podkreślić, że w Polsce jest duża grupa chorych z nieodwracalnym uszkodzeniem płuc w przebiegu różnych schorzeń takich jak pierwotne nadciśnienie płucne, skrajna postać choroby obturacyjnej płuc, zwłóknienia śródmiąższowego płuc czy mukowiscydozy.
Środowisko chorych i ich rodzin skupione w Polskim Towarzystwie Walki z Mukowiscydozą z wielką nadzieją oczekiwało rozpoczęcia wykonywania w Polsce transplantacji płuc, które dotychczas dostępne były wyłącznie w ośrodkach zagranicznych.
Towarzystwo bardzo oczekuje i mocno wierzy w to, że wkrótce dzięki wysiłkom Minister Zdrowia Ewy Kopacz i Minister Rozwoju Regionalnego Ewy Bieńkowskiej nastąpi dalszy rozwój polskiego programu przeszczepów płuc dla chorych na mukowiscydozę. Temu celowi służy wstępnie bardzo dobrze oceniony grant Unii Europejskiej, ze środków którego i dzięki wsparciu Ministerstwa Zdrowia do roku 2014 powstanie w Zabrzu Narodowe Centrum Transplantacji Płuc, Serca, i Płuc i Serca u dorosłych i dzieci ze szczególnym uwzględnieniem chorych z mukowiscydozą z terenu całego kraju.
W zaawansowanym stadium mukowiscydozy przeszczep płuc jest jedyną alternatywą ratującą życie chorych, a jednocześnie sposobem na poprawę jakości ich życia. U osób chorych na tę nieuleczalną chorobę genetyczną, wytwarzany jest gęsty i lepki śluz, który zatyka drogi oddechowe, wywołując postępujące wyniszczenie płuc, a w konsekwencji niewydolność oddechową i przedwczesną śmierć. W Europie Zachodniej przeszczepy płuc są zabiegami wykonywanymi powszechnie i rutynowo, w Polsce, ze względu na nieodpowiednie warunki lokalowe oraz niewielką liczbę pobieranych narządów, przeszczepy płuc u chorych na mukowiscydozę nie były dotąd wykonywane.
„Polskie Towarzystwo Walki z Mukowiscydozą od wielu lat zabiegało o umożliwienie wykonywania przeszczepów płuc w polskim ośrodku – Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu, dlatego przeszczep płuc u Damiana jest dla nas przełomowym zdarzeniem, z którym wiążemy wielkie nadzieje na poprawę dostępności tej procedury dla naszych chorych i zbliżenie poziomu opieki nad chorymi na mukowiscydozę w Polsce do standardów zachodnioeuropejskich” – podkreśliła Dorota Hedwig, Prezes Polskiego Towarzystwa Walki z Mukowiscydozą – „W imieniu całej społeczności chorych na mukowiscydozę chciałabym pogratulować prof. Marianowi Zembali, dr Jackowi Wojarskiemu oraz całemu zespołowi Kliniki Kardiochirurgii tego sukcesu. Zdajemy sobie jednak sprawę z tego, że pomimo wielkiego zaangażowania lekarzy z Zabrza warunki lokalowe w klinice nadal nie pozwalają na bezpieczne przeprowadzenie zabiegów u chorych na mukowiscydozę na szerszą skalę. Wierzymy w to, że wkrótce dzięki wysiłkom Minister Zdrowia Ewy Kopacz oraz Minister Rozwoju Regionalnego Elżbiety Bieńkowskiej, ośrodek zabrzański uzyska możliwość zrealizowania projektu rozbudowy zaplecza lokalowego, który w przyszłości umożliwi zwiększenie liczby transplantacji płuc wykonywanych u chorych na mukowiscydozę.”
Polskie Towarzystwo Walki z Mukowiscydozą jest pionierem przeszczepów płuc u chorych na mukowiscydozę. Dzięki zaangażowaniu Towarzystwa oraz finansowemu wsparciu Fundacji „Zdążyć na czas” Państwa Anity i Przemysława Sztuczkowskich w styczniu 2006 roku doszło do pierwszego udanego przeszczepu płuc u 19-letniej polskiej chorej na mukowiscydozę, wykonanego w Wiedeńskiej klinice AKH. Wsparcie Fundacji w latach 2006-2009 pozwoliło na przeprowadzenie w Klinice AKH w Wiedniu przeszczepów płuc u kolejnych 11 polskich chorych. Powodzenie tych zabiegów pomogło Towarzystwu przekonać Narodowy Fundusz Zdrowia do rozpoczęcia refundacji przeszczepów płuc w ośrodkach zagranicznych – od początku 2010 roku do dnia dzisiejszego refundację przeszczepów w ośrodkach zagranicznych uzyskało 8 osób. Jeden przeszczep płuc został w całości sfinansowany ze środków statutowych Towarzystwa.
„Polskie Towarzystwo Walki z Mukowiscydozą wspiera dążenia Śląskiego Centrum Chorób Serca do poszerzania dostępu do transplantacji płuc w warunkach polskich, jednakże zanim ośrodek uzyska możliwość przeprowadzania zabiegów u chorych na mukowiscydozę na szerszą skalę Towarzystwo będzie nalegało na zapewnienie alternatywnego dostępu do refundacji zabiegów w ośrodkach zagranicznych.” – podkreśliła Dorota Hedwig.
Aby przybliżyć znaczenie zabiegu transplantacji płuc dla poprawy jakości życia chorych PTWM wydało broszurę „O spełnionych nadziejach”, w której polscy chorzy na mukowiscydozę opisują pozytywne zmiany, jakie zaszły w ich życiu po przeszczepie.

Jest nieuleczalną chorobą genetyczną, na którą w Polsce choruje około 1 500 osób. Mukowiscydozę powoduje mutacja genu cystic fibrosis transmembrane regulator (CFTR). Choroba ujawnia się u osób, które odziedziczyły nieprawidłowe geny od obojga rodziców. Mukowiscydoza jest chorobą ogólnoustrojową, objawia się m.in. zaburzeniem funkcjonowania układu oddechowego i pokarmowego, niepłodnością oraz występowaniem zwiększonego stężenia chlorków w pocie. Osoba chora na mukowiscydozę, w zależności od występujących objawów choroby, wymaga codziennej fizjoterapii, antybiotykoterapii, zapewnienia wysokoenergetycznej diety, a także częstych hospitalizacji, przez co terapia ma znaczący wpływ na codzienność chorego i jego bliskich. Nie wynaleziono dotąd skutecznego leku na tę chorobę, jednakże dzięki postępowi w opiece nad chorymi oraz przeszczepom płuc w krajach Europy Zachodniej udało się wydłużyć prognozowany czas przeżycia do około 36 lat. Niestety, czas przeżycia Polskich chorych na mukowiscydozę jest znacznie niższy - wynosi zaledwie około 22 lata. Jednym z głównych problemów polskich chorych na mukowiscydozę, które mają znamienny wpływ na skrócenie ich czasu przeżycia, jest brak odpowiednich warunków leczenia w placówkach medycznych oraz ograniczony dostęp do leków i procedur ratujących życie, jakimi są przeszczepy płuc.

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/241933

http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/to-byla-ostatnia-szansa-na-nowe-zycie-pionierskie-operacje-w-zabrzu,264466